VVD tekent niet bij het kruisje

De gemeenteraad van Leeuwarden stond afgelopen maandag in het teken van politieke beschouwingen naar aanleiding van de begroting 2017. Het is de laatste begroting van dit college. De VVD is helder in haar oordeel over deze begroting: een dikke onvoldoende. Het college neemt geen fundamentele maatregelen om de veel te hoge uitgaven in het sociaal domein terug te dringen. in 2014, bij de start van dit college constateerde de VVD al dat "Deze druk op de begroting niet te handhaven valt en een fundamentele discussie over de uitgaven in het sociaal domein noodzakelijk is." Uiteindelijk is er niets gedaan, en wat resteert is een tekort van 12 miljoen Euro op het sociaal domein en 5,5 miljoen Euro op de uitkeringen. De aanvullende maatregelen van het college zijn onvoldoende, zodat een fors deel wordt gedekt uit de reserve.

Het betekent dat de VVD fractie tegen de begroting zal stemmen. Dat is een uitzonderlijke stap, maar de begroting die voorligt is financieel onvoldoende en doet niets aan de te grote en onbeheersbare risico's in het sociaal domein.

Fractievoorzitter Serge Hollander verwoorde het afgelopen maandag als volgt:

"Voor ons is het belangrijkste onderwerp van deze begroting het sociale domein de controle op de uitgaves op het sociale domein. U stelt redelijk verheugd dat het probleem onder controle is in 2020 en dat we tot die tijd reserves aanwenden om het probleem onder controle te krijgen. Deze reserves bieden echter weinig ruimte voor het opvangen van extra nadelen. Wij zijn er dan ook allesbehalve gerust op dat het probleem daadwerkelijk in 2020 onder controle is. Tenminste niet als we uw huidige koers volgen.

U kunt rustig ademhalen...
De VVD fractie dient vandaag geen moties in. Wij hebben de belangrijkste motie al in 2014 ingediend. Wij kwamen toen met de 47 % of Volkskrant motie. Op basis van een onderzoek van de Volkskrant constateerden wij in deze motie dat de gemeente Leeuwarden 6% tot 20% meer uitgeeft aan Sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening dan vergelijkbare steden en stelden voor om de hoogte van de uitgaven terug te brengen naar het niveau van 2010, te weten maximaal 47% van de begroting. Om zo een structurele verlaging van de uitgaven te realiseren van € 15.000.000. U nam onze uitgestoken hand niet aan.

Dat deze cijfers uit 2014 niet achterhaald zijn bewijst wel “waar staat je gemeente”. U citeerde tijdens de presentatie van de begroting cijfers uit “waar staat je gemeente” maar vergat een belangrijke vergelijking. Van alle hoofdsteden in het Noorden geeft Leeuwarden per inwoner het meeste uit aan sociale voorzieningen en maatschappelijke dienstverlening. Zo geeft Zwolle 1899 euro per inwoner uit. Leeuwarden geeft per inwoner 800 euro meer uit! En nog 300- 400 euro meer uit dan Groningen en Assen. Zijn de inwoners van Zwolle, Groningen en Assen slechter af omdat daar substantieel minder wordt uitgegeven aan sociale voorzieningen dan in Leeuwarden?

U weigert tot nog toe de verschillen tussen de gemeentes te analyseren. Terwijl daar wat ons betreft de sleutel zit. Daarom vragen wij het u nog maar een keer. Bent u bereid om deze verschillen in 2017 te onderzoeken? Zo nee waarom niet? We dienden daarnaast bij de MTR een motie big data in. Het Big Data Value Center verwacht dat door de inzet van big data de gemeente een betere dienstverlening kan aanbieden en de uitgaven met 20% kan verlagen op bijvoorbeeld het Sociale domein en bij het onderhoud van de openbare ruimte. U nam de motie over maar maakte er geen werk van. Graag vernemen wij van u of u hier alsnog energie in gaat steken.

In de presentatie van de begroting gaf het college aan betere en goedkopere zorg te willen. U meet prestaties, efficiency en klantvriendelijkheid echter niet. Hoe kunt u dan ooit vaststellen dat u betere zorg biedt? Laat ik duidelijk zijn;

De VVD wil kwalitatief goede zorg die zijn geld driedubbel waard is. Zorg dichtbij en door mensen uit je eigen omgeving. Daarbij hebben wij geen last van het dogma “als we veel betalen aan de zorg, dan heeft deze een hoge kwaliteit”. Want is een designer jas van 2000 euro warmer dan een jas van 25 euro uit de Kringloopwinkel?

We moeten radicaal veranderen. Uit uw begroting blijkt nog steeds dat het Sociale Domein en Economische Zaken twee totaal verschillende werelden zijn. Terwijl ze in de praktijk onlosmakelijk met elkaar te maken hebben. Je kunt niet met droge ogen zeggen dat Leeuwarden een hoge werkeloosheid telt en krokodillentranen huilen als we een lagere uitkering van het Rijk krijgen. De hoge werkeloosheid is niet een statisch gegeven, iets waar alleen iemand anders voor verantwoordelijk is. Dit college regeert al sinds 2002 over Leeuwarden en sinds 1974 maakt het rentmeesterschap van het CDA al onderdeel uit van het college. Als u stelt dat Leeuwarden sinds oudsher beschikt over een hoge werkeloosheid dan stelt u dus ook dat u er nooit in geslaagd bent om dit tij te keren. Bij een bedrijf betekent dit dat de managementlaag wordt gesaneerd en er een nieuwe wind moet gaan waaien. Voor een deel saneert u, uw zelf al...

Banen

Banen zijn belangrijker dan ooit. We willen de kans op een baan vergroten. Dat doe je niet alleen door je inwoners zo goed mogelijk voor te bereiden op een baan maar ook door het stimuleren van lokaal ondernemerschap, aantrekkelijk zijn als vestigingsgemeente. De VVD wil dat ondernemers kiezen voor Leeuwarden en niet voor Heerenveen of Groningen. Dat is goed voor de werkgelegenheid en zo hoeven onze inwoners niet buiten onze gemeentegrenzen te werken. Ook hier is werk aan de winkel! Maar er gaat ook steeds meer goed, binnenstad boppe en toon van de binnenstad zorgen voor nieuw elan en nieuwe energie. Mede dankzij de inzet van de VVD wordt er uitgebreid geëxperimenteerd met regelvrijheid, blurring en wordt er 22 miljoen per jaar extra ingekocht bij lokale ondernemers. ( motie "lokale stimulans" in. De gemeente Leeuwarden geeft jaarlijks zo'n 132 miljoen euro uit. De motie roept op om hiervan minimaal 50% van in te kopen bij de lokale ondernemers)
Maar we zijn er nog niet! Leeuwarden heeft per 1000 inwoners minder bedrijven en banen dan Heerenveen en Zwolle (deze laatste heeft er bijna 100 per 1000 meer) Daarnaast is een belangrijke vestigingsfactor , de OZB in Leeuwarden voor woningen en bedrijven beduidend hoger dan in Zwolle en Heerenveen.
Er dienen door de herindeling overigens ook interessante kansen aan. Volgens recent onderzoek staat de gemeente Leeuwarderadeel in de top 3 van de beste MKB gemeenten, daar kan Leeuwarden nog wat van leren, we raden het college dan ook aan om eens in Leeuwarderadeel te gaan buurten over dit onderwerp. Wellicht dat we dan volgend jaar ook in de top 3 kunnen staan.

Veiligheid

De stad wordt opgeschrikt door inbraakgolven, fietsendiefstallen en tegenwoordig zelfs horror clowns. Dit leidt in combinatie met de drugsgerelateerde overlast tot een onveilig gevoel. Of je nu 2 maanden oud bent of 95 jaar je verdient het om op te groeien en te leven in een veilige stad. Maar er moet meer gebeuren. Leeuwarden stond dit jaar op de AD misdaadmeter op plek 15. Daarmee was onze stad onveiliger dan grotere gemeenten als Zwolle (60e plaats) of Groningen (18e plaats). Daarbij is veiligheid niet alleen meer een taak van de overheid, ondernemers en burgers kunnen de overheid hier een handje bij helpen en doen dit tegenwoordig al door bijvoorbeeld what’s app groepen. Wij stelden het college voor om een keer bij de gemeente Almere te informeren na het geheim achter hun aanpak is. Wij zijn benieuwd of het college inmiddels contact heeft opgenomen."

(Spreektekst Politieke Beschouwingen/Debat Begroting 31 oktober 2016)