POLITIE: MEER RIDDERS TE VOET



In augustus van dit jaar pleitte burgemeester Dales voor een herverdeling van de politiesterkte over de provincie, want: "er gebeurt in Leeuwarden misschien wel meer dan er verhoudingsgewijs politiemensen zijn". Meestal komen dit soort ideeën niet verder dan het regionaal college, waarin alle burgemeesters zijn vertegenwoordigd. Want al snel staan deze dames en heren op hun achterste benen. Ik ben benieuwd wat er nu van terecht gaat komen. Misschien is het wel een goed idee dat alle burgemeesters uit de plattelandsgemeenten eens een nacht in het weekend meedraaien met de politie in Leeuwarden. Dan kunnen ze het eens aan den lijve ervaren. Persoonlijk denk ik dat een herverdeling wel noodzakelijk is. Het kan toch niet zo zijn dat de veiligheid in Leeuwarden enorm onder druk staat, terwijl elders politiemannen in hun autootje door een relatief rustige provincie tuffen?!

En dat is dan niet gebaseerd op een enkel incident, maar wel op basis van een toenemende grote overlast en een onacceptabele veiligheidssituatie in Leeuwarden. Want ik ben van mening dat je het veiligheidsbeleid niet moet baseren op basis van incidenten, hoe in en intriest ze ook zijn. Openbare orde beleid staat én valt met het volhouden en consequent uitvoeren van dat beleid. Sommige politieke partijen lijken alleen bereid om na een incident een stevig veiligheidsbeleid te voeren, maar het lijkt daarna ook vaak weer snel weg te ebben. Ik ben benieuwd hoe stevig men nog is als we straks in de gemeenteraad gaan praten over het nieuwe veiligheidsbeleid.

Dat het in Leeuwarden overigens niet gaat om incidenten mag wel blijken uit het actuele veiligheidsbeeld dat de burgemeester bij het aanwijzen van de veiligheidsrisicogebieden presenteerde. Maar het blijkt ook uit andere statistische gegevens: het percentage Leeuwarders dat de afgelopen 12 maanden vaak of regelmatig overlast in de woonomgeving heeft ervaren van drugsgebruik/dealers, alcoholisten en/of enge mensen gestegen van 11% in 2001 naar 13% in 2003. De overlast concentreert zich met name in de Binnenstad (44%) en de Vrijheidswijk (43%).

Op dit moment roept de politie dat de cafés en eetgelegenheden in de Leeuwarder binnenstad doordeweeks vroeger dicht moeten. Tja, dat zou misschien kunnen bijdragen aan de oplossing, maar is het niet verstandig om eerst eens te praten over een herverdeling van de politiecapaciteit? Overigens, het probleem van afterparty’s, dat werd gesignaleerd in de Leeuwarder Courant van afgelopen zaterdag, zou relatief eenvoudig opgelost kunnen worden, door niet te bepalen dat tussen 03.00 en 06.00 uur geen nieuwe mensen mogen worden toegelaten, maar dit te verlengen tot bijvoorbeeld 09.00 uur, want dan heeft een afterparty niet meer zoveel zin.

De politie moet ook bereid zijn om naar zichzelf te kijken. Ik zie de politie nog veel te veel met twee man in een auto door de stad rijden, en te weinig gewoon op straat. De korpschef sprak onlangs nog over aanrijdtijden, maar eigenlijk zou hij moeten spreken over aanlooptijden. De situatie is wat dat betreft verslechterd doordat het bureau Binnenstad niet meer écht in het centrum zit, maar inmiddels is verplaatst naar de Gardeniersweg. Vroeger was vanuit de Hoofdwacht de aanlooptijd naar de probleemgebieden in de binnenstad zeer kort.

Verder heeft de politie inmiddels toch behoorlijk wat instrumenten in handen om in Leeuwarden de overlast en criminaliteit aan te pakken, dat gaat dan van een bedelverbod tot een messenverbod en preventief fouilleren, instrumenten die al in de Algemene Plaatselijke Verordening zijn opgenomen. Maar men moet ze dan ook wel actief én consequent inzetten.

De politie moet ook op de juiste plek zijn op de juiste tijd, dus daar waar het nodig is. Ik zie ’s nachts nog wel politie op het Ruiterskwartier, maar eigenlijk heb ik ze in de Grote Hoogstraat nog nooit gezien. Het kan echter niet zo zijn dat er in een risico-gebied als de Grote Hoogstraat (en dat ook al jaren als zodanig bekend staat) tussen 4 en 7 bijna geen politie te bekennen is, zoals een eigenaar van een zaak in de Grote Hoogstraat aangeeft. Misschien moet er ook geschoven worden met de capaciteit in de dagdienst en de nachtdienst.

Sytze Faber maakte daar zaterdag in het Friesch Dagblad nog een interessante opmerking over: "Het is te hopen dat de Leeuwarder burgemeester en politici …… zich niet van de sokken laten praten door de politie. Die ziet per definitie een stoet van apen en beren als de arbeidsomstandigheden van Oom Agent in het geding zijn. Hij ligt begrijpelijkerwijs het liefst op één oor als de nachtbrakers door de stad schuimen en het gilde met de lange vingers zijn slag slaat."

De aanpak van de politie moet ook consequent zijn. Onlangs heeft de politie het gebied rond de Mercuriusfontein weer eens leeg geveegd, maar dat gebeurt volgens mij veel te onregelmatig. Want hoe lang geleden was de actie daarvoor bij de Mercuriusfontein? En ik begrijp natuurlijk dat een belangrijk element bij al deze zaken voldoende capaciteit bij de politie is, daar moet dus naar gekeken worden, maar de politie moet de zaken ook anders willen aanpakken.

Datzelfde geldt overigens voor de gemeenteraad. Veel van het onveiligheidsgevoel en de criminaliteit wordt veroorzaakt door (verslaafde) veelplegers. Een knelpunt bij de Versnelde Afhandeling van Verslaafden is dat de opgelegde vrijheidsstraffen niet ten uitvoer konden worden gebracht in verband met onvoldoende celcapaciteit. Vanaf 2004 is hiervoor weliswaar permanent een politiecel gereserveerd, maar er wordt door het college van B&W nog steeds geconstateerd dat zowel de celcapaciteit als de capaciteit bij de Verslavingszorg nog onvoldoende is. De raad moet volgens mij dan dus naar onorthodoxe oplossingen kijken, zoals eventueel het inkopen van extra celcapaciteit zoals elders in het land wel gebeurt, maar bijvoorbeeld ook bereid zijn om de discussie aan te gaan over een verschuiving van de middelen uit de specifieke doeluitkering van maatschappelijke opvang naar verslavingszorg.

Er wordt nu veel gesproken over camera-toezicht. De VVD is daar niet op voorhand een tegenstander van. Camera-toezicht is echter geen doel op zich, net zo min als preventief fouilleren dat is. Het moet passen in een totaalaanpak, waarbij effectieve instrumenten ingezet worden en waarbij er wat mij betreft meer aandacht is voor repressie. Want in Leeuwarden hebben we het vooral graag over preventie (en dat wil dus niet zeggen dat preventie niet nodig is!).

Overigens zijn preventief fouilleren en camera-toezicht instrumenten die zowel repressief als toch ook preventief ingezet kunnen worden. Dus wat dat betreft kunnen de voorstanders van preventie hun hart ophalen. In de binnenstad van Heerlen schijnt cameratoezicht te hebben geleid tot een halvering van het aantal berovingen en meldingen van drugsoverlast binnen 6 maanden en tot een verdubbeling van het aantal opgeloste drugsdelicten.

Als het om veiligheid gaat moet het een totaalaanpak zijn, waarbij de politie en burgemeester horecagelegenheden die zich niet aan de regels houden (b.v. mensen nog na 3 uur ’s nachts toelaten) en voor veel problemen zorgen, eerder en harder aanpakken (b.v. sluiten). De horeca moet beter opletten op het schenken aan personen die al teveel op hebben of drugs gebruiken. De politie moet snel ter plaatse zijn als er daardoor problemen ontstaan.

Een totaalaanpak, waarbij er politie op straat is op momenten dat het nodig is (b.v. tussen 4 en 7 op uitgaansavonden), waarbij de instrumenten preventief fouilleren en schoonveegacties op plaatsen waar overlast is regelmatig worden ingezet, waarbij cameratoezicht wordt toegepast op plekken waar dat kan bijdragen aan een oplossing (b.v. in de stegen tussen Wirdumerdijk - Weaze en in de Grote Hoogstraat), waarbij de politie uit de auto weer de straat op gaat, etc..

Maar we moeten ook eerlijk zijn, voor een dergelijke totaalaanpak heb je wel voldoende politiecapaciteit nodig, dus ik ben benieuwd hoe het afloopt met het pleidooi van Dales in de provincie voor een herverdeling. En tot slot moeten we natuurlijk wel beseffen dat we incidenten nooit allemaal zullen kunnen voorkomen.

Aukje de Vries - 4 oktober 2004