Onrust in corporatieland

Afwisselend rollen lokale politici (Roel Sluiter (PvdA), Piet van der Wal (PAL/Groen Links), Hendrik ten Hoeve (PvdA) en anderen) over elkaar heen om aan te geven dat het vertrek van Henk Deinum een uitermate slechte zaak is. Het zou gedaan zijn met de sociale koers van de corporatie. De afspraken met Leeuwarden over stedelijke vernieuwing en sociale huurwoningen zou gevaar lopen.

Voor beide hoeft men niet bang te zijn. Corporaties zijn al sinds jaren geen echt sociale of maatschappelijke instellingen meer, met of zonder Henk Deinum. Met corporaties moet je allang onderhandelen alsof het gewone ontwikkelaars en beleggers zijn. Als je de overeenkomsten met de CHF voor Achter de Hoven en in het kader van 3Plus bekijkt, kan je ook niets anders concluderen. En de afspraken met Leeuwarden? Die liggen gewoon netjes vast, en anders is de gemeente gewoon heel onnozel geweest. In deze tijd moet je niemand meer op zijn blauwe ogen vertrouwen.

En dat Henk Deinum hét sociale gezicht van de CHF is en de rest allemaal ordinaire zakkenvullers? Henk Deinum was net als de andere directieleden van CHF goed voor zo’n slordige € 186.000,-- salariskosten in 2004 (bron: onderzoek Volkskrant). Dus tja, dat is niet anders dan de rest.

Overigens vraag ik me überhaupt af waar politici (en raadsleden al helemaal) zich mee bemoeien. Ten aanzien van de gemeentelijke organisatie mogen raadsleden zich al niet bezig houden met personele aspecten, dat is de verantwoordelijkheid van het college. Laat staan dat ze zich zouden moeten uitlaten over personeelszaken van andere organisaties. De bestuurders van de CHF zouden eens moeten zeggen dat de raad van Leeuwarden het waardeloos doet. Dan zou de wereld te klein zijn.

En dan de commotie op nationaal niveau. Het ministerie van VROM en de EU overleggen sinds 2002 over de activiteiten van de woningcorporaties. Dat gebeurt op verzoek van Nederland. Kroes en de Europese Commissie vinden nu dat de corporaties met staatssteun huizen verhuren aan mensen met een goed inkomen. Hierdoor ontstaat oneerlijke concurrentie met commerciële verhuurders. Een kamermeerderheid van CDA, PvdA, Groen Links en SP vindt dat de commissie zich niet op deze manier met de Nederlandse volkshuisvesting moet bemoeien. Het sociale woningbouwbeleid van Nederland zou daardoor gevaar lopen. Onzin natuurlijk!

De Europese Commissie hamert op de concurrentievervalsende gevolgen van “goedkope” scheefheid, en niet tegen “dure” scheefheid (dat is het geval als mensen onnodig veel huursubsidie ontvangen, omdat goedkopere woningen niet beschikbaar zijn). Als de goedkope scheefheid (woningen die bezet worden door mensen die wel een duurdere woning kunnen betalen) wordt opgelost, kunnen deze goedkope woningen worden toegewezen aan mensen die zo’n woning écht nodig hebben.

Want wat is er in vredesnaam sociaal aan het feit dat mensen die zich best een duurder huurhuis of koophuis kunnen veroorloven blijven zitten in een sociale huurwoning? Mensen die “scheef” wonen, in een voor haar inkomen te goedkope woning, krijgen daarmee eigenlijk toch een deel van hun woonlasten gesubsidieerd, terwijl dat in hun geval niet noodzakelijk is. Er moet gewoon een goede woningtoewijzing en controle plaats vinden en mensen moeten gestimuleerd worden door te stromen.

In Nederland kunnen corporaties ook nog eens goedkoop lenen (mede met behulp van zogenaamde achterborgovereenkomsten met gemeenten) en hoeven ze geen vennootschapsbelasting te betalen. Dat is toch niet redelijk en is wel degelijk oneerlijke en onnodige concurrentie?! En dat voordeel zetten ze dan weer deels in voor mensen die het niet echt nodig hebben.

En de gettovorming waarmee wordt geschermd? Het Nederlandse model zou leiden tot diversiteit van inkomensgroepen in huurwoningen. Er zou eerder gekozen moeten worden voor gevarieerd bouwen in bestaande wijken en men zou niet bang moeten zijn om slechte woningen te slopen. In een wijk met een gedifferentieerde woningbouw komt een automatisch een gedifferentieerde bevolking en dat is alleen maar goed.

Voor sommige partijen lijken de corporaties heilig en het Nederlandse huurbeleid ook. Het zou allemaal zo sociaal zijn. Volgens mij wordt het wordt tijd voor een verfrissende, onafhankelijke kijk op beide.

Aukje de Vries (13 september 2005)