Gemeenten te snel akkoord

Het kabinet laat 25.000 tot 30.000 uitgeprocedeerde asielzoekers blijven. Dit naast de aantallen die al door minister Verdonk zijn toegelaten (een zeer groot deel van de 26.000 kreeg alsnog een verblijfsvergunning). 


 


Eén van de voorwaarden in het akkoord tussen de staatssecretaris van Justitie en de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) is dat de gemeentelijke (financiering van) noodopvang (direct dan wel indirect) van uitgeprocedeerde asielzoekers in samenhang met de uitvoering van de regeling uiterlijk eind 2009 moet zijn beëindigd.


De politieke partijen en wethouders rollen her en der in het land alweer over elkaar heen, om te benadrukken dat ze, als de nood aan de man is, doodleuk weer noodopvang gaan regelen voor andere groepen uitgeprocedeerde asielzoekers. Voordat de inkt van de overeenkomst droog was, kwam Marijke Vos, wethouder in Amsterdam, er landelijk mee in het nieuws. Maar ook in Leeuwarden probeerden de partijen PvdA, SP en Groenlinks elkaar zo snel mogelijk links in te halen. Als je één van de voorwaarden niks vindt en niet kunt accepteren, zet dan ook niet je handtekening onder zo’n akkoord! 


In de pardonregeling is verder opgenomen dat wie een gevaar voor de openbare orde is, geen vergunning krijgt. Dat geldt echter alleen voor wie opgeteld meer dan één maand celstraf heeft gekregen. Voor mensen die vanwege drugs-, zeden- of geweldsmisdrijven een taakstraf hebben gekregen wordt de som van de „vervangende hechtenis” (die geldt als ze de taakstraf niet uitvoeren) aangehouden.



 


Ik ben nooit een voorstander geweest van een pardonregeling. Je blijft namelijk bezig, het risico bestaat dat je steeds weer een nieuw generaal pardon moet afkondigen. Kijk bijvoorbeeld maar naar Spanje, met een generaal pardon in 1991, 1996, 2000, 2005 en mogelijk weer in 2007. In Nederland komt een nieuwe groep ook alweer onder de aandacht, want voor de grensgevallen die (net) niet onder regeling vallen is het natuurlijk sneu.


We moeten ons realiseren dat elke pardonregeling onherroepelijk uitmondt in een uitzettingsoperatie. Je zegt ja tegen sommige mensen, dus moet je andere mensen nee verkopen. Het is dan ook niet vreemd dat staatssecretaris Albayrak ook meteen heeft aangekondigd dat de uitzettingen weer te hervatten, nu er een akkoord ligt.


Maar als de meerderheid vind dat er een pardonregeling moet komen, dan moet die meerderheid ook zorgen dat er voldoende geld beschikbaar is om uitgeprocedeerde asielzoekers een goede plek in de samenleving te kunnen geven. Dat kost dan echter wel wat. Er gaan schattingen de ronde van tussen de € 500 en 800 miljoen.


Gemeenten krijgen hiervoor echter slechts eenmalig € 55 miljoen. De verdeling over de gemeenten is ook nog niet bekend. Dat is gemiddeld dus zo’n € 2.200 per persoon. Gemeenten moeten ervoor zorgen dat mensen huisvesting krijgen, inburgeren en aan het werk komen. Dat kan natuurlijk nooit voor dat geld. Een reïntegratietraject richting werk kost alleen al duizenden euro’s.



 


In de hang van gemeenten om maar snel een regeling te krijgen in de ijdele hoop dat het probleem dan definitief opgelost zou zijn, hebben gemeenten zichzelf uitverkocht. Zonde, want daardoor krijgen of de uitgeprocedeerde asielzoekers straks niet echt een kans en voldoende mogelijkheden in onze samenleving of gemeenten, die het vaak financieel al niet gemakkelijk hebben, kunnen allerlei andere zaken niet meer doen.


Aukje de Vries – mei 2007



Volgens mij zijn de gemeenten te gemakkelijk akkoord gegaan. Want ik heb het nog niet eens gehad over de verantwoordelijkheid die gemeenten op zich hebben genomen om voor huisvesting te zorgen. En gemeenten kunnen voor aanzienlijke structurele kosten komen te staan, bijvoorbeeld in het kader van de Wet Werk Bijstand. De ervaringen uit het verleden leiden tot de verwachting dat niet iedereen een plek zal kunnen vinden op de arbeidsmarkt. De leider van de onderhandelingsdelegatie van de VNG, burgemeester Bandell uit Dordrecht, heeft al gezegd: “Als een stad als Dordrecht er nou honderd mensen in de bijstand bij krijgt, daar gaan we dan toch niet over zitten mauwen? Ik zou het wat typisch vinden als daar nou opeens een punt van zou worden gemaakt.” Maar dat is wel meer dan € 1 miljoen per jaar en CBS en CPB hebben in onderzoeken glashelder aangetoond dat de mensen die uit een situatie zoals deze komen een meer dan gemiddeld beroep op voorzieningen en ons stelsel van sociale zekerheid. En wordt dit wel voldoende gecompenseerd? In de situatie van Leeuwarden zou dat een nieuwe en harde tegenvaller kunnen betekenen op het beleidsveld dat nu al de totale gemeentelijke financiën uit het lood dreigt te trekken.



 


Dus ook als je een (beperkt) crimineel verleden hebt in Nederland, kan je toch nog gewoon blijven. Ik vind dat persoonlijk echt ongelooflijk. Blijkbaar is het normaal dat je als je ergens niet legaal te gast bent, en allerlei zaken uitspookt, men dat blijkbaar prima vindt op de koop toe.