Expect the unexpected
EXPECT THE UNEXPECTED De Bullepolder, Tusken Moark en Ie ofwel Blitsaerd, een dossier waar geen einde aan lijkt te komen. Oorzaak is dat er in het begin toch wel te lichtvaardig is gedacht over de natuuraspecten. Iedereen weet dat er in Leeuwarden een zeer fanatieke afdeling van Milieudefensie actief is, met een gerenommeerde juridische achterban. Terwijl deze actiegroep de rest van Fryslân braak laat liggen, wordt in het Leeuwardense zeer actief geopereerd. Daar moet je je dus tegen wapenen. Je kunt je geen fouten veroorloven. En al helemaal niet in de rapporten over de vogeltjes. Een gemeente moet ook goed kijken wat de gevolgen van bepaalde keuzes zijn, bijvoorbeeld als het gaat om het plangebied. Soms is het handiger om het bestemmingsplan in twee delen te knippen, zodat als het ene deel niet wordt goedgekeurd, je met het andere verder kan. Als overheid moet je tegenwoordig enorm strategisch denken. Welke problemen kunnen er zich eventueel voordoen? Welke oplossingen zijn er? Je moet je kunnen verplaatsen in de tegenstanders en net zo goed gebruik maken van al je juridische rechten, dat doet de andere partij ook. En dan de trouwambtenaren, een ander traumatisch dossier voor Leeuwarden, dat nog steeds haar sporen achterlaat. Het begon allemaal medio 2001. Jaar na jaar kwamen er nieuwe ambtelijke stukken, onderbouwingen en motiveringen, en kwam het dossier keer op keer terug op de politieke agenda. In juli 2004 besloot het college van B&W in de kwestie rond de trouwambtenaar Nynke Eringa nader juridisch advies te vragen, en dan vooral gericht op de (ambtelijke) rechtspositionele aspecten. Dat was nooit gedaan, terwijl er al veel eerder een uitspraak lag van de rechter dat een trouwambtenaar werd beschouwd als gewoon ambtenaar. We wilden iets blijkbaar zo graag, dat er te lang door is gegaan op de ingeslagen weg, zonder te kijken of die weg wel tot het uiteindelijke doel leidde. Je kunt je afvragen of wanneer er vanaf het begin goed was nagedacht en er direct de juiste adviezen waren gevraagd, het geheel zo was verlopen, als het nu is verlopen. Dan was het in ieder geval niet zo’n polariserend, traumatiserend en negatief dossier geweest. Hetzelfde is eigenlijk gebeurd bij de BV Sport, de BTW-kwestie. We vinden als gemeente dat we gelijk hebben, dus doen we verder niks. Ja, we praten erover hoe we dat gelijk kunnen bewerkstelligen. Maar er worden ondertussen geen hersteloperaties uitgevoerd, of zelfs maar te overwogen. Alle tijd en energie wordt gestoken in het onderbouwen van de richting die is gekozen en ingeslagen. Soms lijkt het of men zich niet eens kan voorstellen, dat er een andere uitkomst is, dan men had gehoopt/verwacht, dan men vindt dat rechtvaardig is. Maar juist daarop moet je voorbereid zijn. Soms moet je even pas op de plaats maken, nadenken en … expect the unexpected! Recent was er nog weer gedoe rondom Leeuwarden-Zuid, een mega-project in Leeuwarden. Er is gekozen voor het maken van een ontwikkelingsplan, een deel-bestemmingsplan en een totaal bestemmingsplan. En nu lijken er dan problemen rondom de milieu-effect-rapportage (MER). Wordt iets dat op het eerste gezicht handig leek, nu het mes waar de gemeente zelf invalt? Had dit niet anders, beter, simpeler en sneller gekund? Niemand snapt meer de samenhang tussen alle onderzoeken, waarbij de MER-procedure blijkbaar toch niet goed is verlopen, terwijl de insteek juist was om zaken sneller en soepeler te laten verlopen. Er is te weinig oog voor de risico’s, voor het onverwachte. Men lijkt de kop in het zand te steken, in plaats van met open vizier de problemen en risico’s te bekijken en "aan te vallen". Is de wil om iets te bereiken zo sterk, dat er te gemakkelijk aan sommige aspecten wordt voorbij gegaan? Blijkbaar wel! Ondanks allerlei juridische audits, diverse risico-inventarisatie, duidelijke afspraken over majeure projecten, komt de domme pech in Leeuwarden te vaak voor om echt domme pech te zijn. Dat kan anders! Dat moet anders! We moeten verder kijken dan onze neus lang is. We moeten ons verplaatsen in de tegenstander. We moeten het onverwachte verwachten. Alle gedoe vertraagt niet alleen de besluitvorming en de uitvoering van projecten, maar het schaadt het imago van Leeuwarden ook nog eens. Hopelijk leren we er van, door af en toe eens kritisch terug te blikken. Aukje de Vries (6 februari 2005)
Een goede voorbereiding is het halve werk, dat leert eigenlijk iedereen al heel vroeg. Soms willen we echter iets zo graag, dat we deze wijze les eventjes vergeten. En dan gaat het eigenlijk direct mis. Ook in Leeuwarden komt dit regelmatig voor. Te regelmatig, om te zeggen dat het toeval is, een tegenvaller of domme pech, vind ik.