De grijze golf
DE GRIJZE GOLF “Senioren ontvluchten Leeuwarden. De grijze golf mijdt Leeuwarden.”, aldus de Leeuwarder Courant onlangs. Een dag later wordt dat alweer behoorlijk genuanceerd. Maar toch … Leeuwarden telde in 2005 minder 65-plussers dan 10 jaar geleden (13.251 tegen 13.353 in 1995). Dit is tegen de algemene trend in. De vergrijzing neemt toe, en dus ook het aantal 65-plussers. Het is eigenlijk ook wel een beetje vreemd. Iedereen zegt altijd dat senioren graag dichtbij goede voorzieningen willen wonen, die goed bereikbaar zijn, zoals winkelvoorzieningen, zorgvoorzieningen, etc.. En in Leeuwarden zijn die natuurlijk ruim voor handen en op korte afstand bereikbaar. Het zou dan toch ook logisch zijn dat Leeuwarden een aantrekkingskracht uitoefent op deze groepen senioren? Is het erg dat er in Leeuwarden relatief minder senioren zijn? Haastige mensen, die zondags in hun auto achter een oudere bestuurder rijden, die met 40 over de rondweg tuft, zullen dat misschien niet erg vinden. Hetzelfde geldt voor sommige gestresste bezoekers aan de supermarkt op zaterdag, die in de gangpaden grijzende stellen moeten passeren, die alle tijd hebben en op hun dooie gemak boodschappen doen. Maar alle gekheid op een stokje. Is het goed voor de stad? Nee, dat is het natuurlijk niet. Een bevolking moet redelijk evenwichtig en divers samengesteld zijn. Een deel van de senioren heeft bovendien hun schaapjes toch wel wat meer op het droge, en kunnen zich dan ook vaak wat meer luxe veroorloven. Ze kunnen de wat duurdere woningen betalen. De senioren zorgen voor draagvlak van de voorzieningen, zoals zorgvoorzieningen. En zijn bovendien belangrijke afnemers van de zorgsector, die “booming” is. Een grote groep heeft bovendien wel wat te besteden, voor bijvoorbeeld de schouwburg of een etentje. En dat is goed voor de stad! Leeuwarden zet bovendien zwaar in op het creëren van woonservicezones in veel wijken, op het realiseren van appartementen in de stad. En dat zou weggegooid geld zijn als deze doelgroep Leeuwarden niet ziet zitten. Senioren willen, volgens mij, sociaal overzichtelijk, niet anoniem, maar toch zelfstandig wonen, zonder dat het direct een zorguitstraling heeft. Daar zijn concepten voor met bijvoorbeeld een aantal appartementen plus centrale voorzieningen. Aan dat soort initiatieven moet ruimte worden geboden. Leeuwarden zou aantrekkelijk moeten zijn of worden voor de dertigers en veertigers die in de jaren ’70 en ’80 vertrokken naar dorpen als Stiens of Hurdegaryp. Het zou een goede zaak zijn als deze groep weer terug wil naar hun “roots”. Waarom trekt Leeuwarden niet meer senioren aan? Ik denk dat senioren een veilige woon- en leefomgeving een belangrijk aspect vinden. En of het nou terecht of onterecht is, Leeuwarden heeft niet echt een fantastische naam in de provincie op dat vlak. Alle commotie rondom bijvoorbeeld straatroven zijn nou niet iets waar een oudere op zit te wachten bij het winkelen of uitgaan. Een veilige woonomgeving zonder overlast is belangrijk. In een kleinere stad of een dorp is de sociale controle natuurlijk ook groter, maar daarmee ook het sociale netwerk. Iedereen kent iedereen. Eenzaamheid ligt dan natuurlijk minder snel op de loer. En de helpende hand van de buren is misschien eerder beschikbaar. Blijkbaar heeft Leeuwarden daar nog onvoldoende goede antwoorden op. Er moeten goede concepten worden ontwikkeld, een veilige omgeving moet voorop staan. En wellicht zijn er nog wel meer zaken. Dat zou goed onderzocht moeten worden. Én senioren kunnen en moeten daar zelf een bijdrage aan leveren. Zij weten het beste wat ze willen en nodig hebben. Jongeren zijn momenteel “hot” in de politieke arena en krijgen veel aandacht, in de vorm van jongerencultuur tot petjesdiscussies. Senioren zijn nog niet echt een sexy onderwerp. Op zich is dat jammer, zeker gelet op de snelle vergrijzing. In Leeuwarden is er al een Jongeren Advies Raad (JAR), die goed werk levert. Maar het wordt in Leeuwarden inmiddels blijkbaar ook tijd voor een soortgelijke raad voor senioren. Aukje de Vries - 19 februari 2006