Verkiezingen gaan wel degelijk over bezuinigingen
Landelijk moeten er miljarden worden bezuinigd. Ook al is het Kabinet gevallen, van uitstel komt geen afstel. Het is een illusie te denken dat de gemeenten bij deze bezuinigingen zullen worden ontzien, zoals de SP landelijk doet. De verwachting is dat de gemeente Leeuwarden de komende jaren 16 tot 20 miljoen (structureel) moet bezuinigen.
Allereerst is de VVD van mening dat je ook in tijden van bezuinigen moet durven investeren. Als het even kan in investeringen die dubbel werken. De VVD wil de komende 4 jaar extra geld investeren in veiligheid, infrastructuur, onderhoud, maar ook aan meer en structureel geld voor jongerenwerk en schuldhulpverlening.
Daarnaast wil de VVD het 1e uur parkeren gratis maken en betaald parkeren in de avonduren afschaffen. Het eerste zorgt ook weer voor extra inkomsten en het laatste kan budgettair neutraal, omdat de kosten van handhaving en opbrengsten ongeveer gelijk zijn. De VVD wil van de binnenstad een buitenkans maken. En de OZB mag geen euro stijgen. De stijging van de OZB is nog niet meegenomen in het financieel meerjarenperspectief van de gemeente.
Dat houdt allemaal wel in dat er scherpe, heel scherpe keuzes gemaakt moeten worden. De VVD wil niet meer geld uitgeven dan nodig is en dan de gemeente heeft. De VVD is zich ervan bewust dat iedere euro die de gemeente uitgeeft uit belastinggeld komt dat we met elkaar opbrengen.
Als er bezuinigingen noodzakelijk zijn, dan wordt eerst een streep gehaald door bestuurlijke bijzaken waar gemeenten niet over gaan. Denk daarbij bijvoorbeeld aan mondiaal beleid en internationale samenwerking. Zoals een “ stedenband” met Klaipeda, een motie daarover van Christenunie en VVD in november 2009 wilden de meeste partijen niet steunen. Wat de VVD betreft dus wel kritisch kijken naar welke taken de gemeente wel en niet moet uitvoeren.
De VVD wil daarnaast de bureaucratie verminderen, minder regels en dus minder ambtenaren. De VVD wil een kleine, krachtige overheid. Het moet toch echt met sowieso 10% minder kunnen. Er zijn bijvoorbeeld te veel staffuncties, dat dijt maar uit. 10% van 1.000 ambtenaren is 100 minder. Ga eens uit van 60.000 euro per ambtenaar. Dat is zo’n 6 miljoen euro aan bezuinigingen.
De VVD pleit daarnaast voor Leeuwarden voor een experiment waarbij de begroting van nul af wordt opgebouwd (zero-based-budgeting). Iedereen krijgt 0 euro. Laat iedereen maar weer eens motiveren waarom ze geld nodig hebben en hoeveel. De ervaring leert dat dit een fors bedrag op kan leveren.
De VVD wil verder de gemeenschappelijke regelingen waarin de gemeente deelneemt goedkoper maken. Niet maar uitdijen met meer personeel en vooral geen taken uitvoeren waar de gemeente niet om heeft gevraagd. En de VVD in Leeuwarden wil ook de subsidies kritisch onder de loep nemen. Uit een recent onderzoek van adviesbureau Berenschot blijkt dat van een miljard euro aan subsidiegeld in het welzijnswerk niet bekend is of het wel effectief wordt besteed. Als geld niet effectief wordt besteed en je dus niet het effect bereikt dat je wil, dan is de subsidie overbodig.
De Raad voor de Maatschappelijke Ontwikkeling heeft recent een adviesrapport aan het kabinet uitgebracht. De Raad vindt dat de overheid ook meer ruimte moet geven aan de samenleving om dingen zelf te doen: 'Eigenlijk springt de overheid in een gat dat de sociale omgeving laat liggen en waardoor diezelfde omgeving ook steeds minder haar verantwoordelijkheid kan nemen. Door de kringen rondom gezinnen zelf meer aan zet te laten zijn, kan een dubbele doelstelling worden behaald: zowel besparing als meer betrokkenheid.' Dit sluit goed aan bij de visie van de VVD en het uitgangspunt dat de uitgaven zoveel mogelijk binnen de budgetten die Leeuwarden van de landelijke overheid krijgt moet blijven, die zijn niet voor niets zo gesteld.
En dat wil dan helemaal niet zeggen dat het er slechter op wordt. Leeuwarden geeft bijvoorbeeld in de afgelopen jaren zo’n 4 tot 600.000 euro uit aan de sociale werkvoorziening bovenop wat ze krijgt vanuit het Rijk. De uitvoeringsorganisatie moet gewoon beter presteren, elders kan het wel gewoon voor het rijksbudget.
Aan het programma werk en inkomen geeft Leeuwarden in totaal 111 miljoen euro per jaar uit. Dat is meer dan 25% van het hele gemeentelijke budget. Mag je daar dan niet kritisch naar kijken? Wat de VVD betreft wel. Ook dat wil niet zeggen dat mensen er minder van worden. Het tekort van 4,5 miljoen euro op de Wet Werk en Bijstand (inkomensdeel) weg werken, wil alleen maar zeggen dat je wilt dat die mensen weer aan het werk komen. Het tekort wegwerken was zelfs het uitgangspunt van het huidige college PvdA, CDA en PAL/Groenlinks.
Wil je dat voor elkaar krijgen dan moet je blijven investeren. Ja, juist, in werk! En dat is waar de VVD voor kiest. Mensen uit de uitkering, aan het werk. De beste sociale voorziening is immers een betaalde baan. Het mes snijdt dan aan twee kanten, meer inkomsten door meer werkgelegenheid, meer bedrijven en minder uitgaven aan bijstandsuitkeringen. Dat is dus echt wel iets anders dan dom snoeien in het sociaal beleid.
Tal van plannen dus van de VVD om de bezuinigingen te realiseren. Wij vinden het terecht om te proberen zo open mogelijk te zijn over datgene wat we willen, binnen de financiële (on)mogelijkheden die nu voor ons opdoemen. Het lijkt er soms op dat de financiële werkelijkheid nog niet goed is door gedrongen. In ieder geval niet de urgentie, dat er haast is. Want als je bezuinigingen in 2012 of 2013 wilt realiseren, zal je nu de beslissingen moeten nemen.
Aukje de Vries