PvdA-staatssecretaris Klijnsma verlangt terug naar de Melkert-banen van weleer. Volgens haar zouden deze banen een goed middel zijn om mensen aan het werk te krijgen. In de gemeente Leeuwarden zijn er nog steeds mensen via een gesubsidieerde baan aan het werk. Maar dat zijn er al veel minder dan een paar jaar geleden. Daar was een goede reden voor: Melkert-banen werken niet. Het heeft dan ook echt geen nut om er alsnog weer mee te beginnen.
 
Feit is dat maar weinigen erin slaagden om na een Melkert-baan een reguliere baan te vinden. Ook omdat de mensen in de gesubsidieerde banen soms beter betaald kregen dan in een reguliere CAO. Goed voorbeeld daarvan waren de stadswachten in Leeuwarden. Zij kregen 130% van het minimumloon, tien procent meer dan ze in de CAO in de beveiligingsbranche zouden krijgen. Het was dus helemaal niet aantrekkelijk om van een gesubsidieerde baan over te stappen naar een reguliere baan. Dus bleef men zitten waar men zat.
 
Staatssecretaris Klijnsma schermt nu met een pleidooi dat tramconducteurs en conciërges op scholen voor iedereen van belang zijn. Daarvoor zou best opnieuw een Melkert-baan voor ingesteld mogen worden. Dat lijkt ons de wereld op z’n kop. Als de staatssecretaris dat soort banen echt belangrijk vindt zou ze geld vrij moeten maken om rechtstreeks conciërges op scholen aan te stellen. In plaats van via de omweg van de gesubsidieerde arbeid. Anders blijven het een soort nepbanen, die je betaalt uit een ander potje dat bedoeld is om mensen vanuit de bijstand naar een reguliere baan te helpen.
 
Er zijn nog gesubsidieerde banen, ook in Leeuwarden. De bedoeling is dat er doorstroming plaats vindt, maar dat is ook vandaag de dag nog niet het geval. Sterker nog, de instroom in de bijstand in Leeuwarden is deels zo sterk toegenomen omdat vrijwel iedereen die actief was in een tijdelijke Melkert-baan nooit doorgestroomd is naar regulier werk.
 
Ondertussen leggen de gesubsidieerde banen wel een groot beslag op het geld dat Leeuwarden heeft om mensen aan een reguliere baan te helpen. En dan te weten dat het ministerie van de staatssecretaris net besloten heeft juist op dát budget te gaan bezuinigen. Dat budget is juist nu bikkelhard nodig om de het toenemend aantal mensen in de bijstand zo snel mogelijk weer uit te laten stromen naar regulier werk.
 
Met nieuwe Melkert-banen schieten we dus niets op. Het is, zeker in de huidige economische tijd, verstandiger om met man en macht mensen aan echte baan te helpen. Er zijn genoeg instrumenten om dat voor elkaar te krijgen: via training, scholing, werkervaringsplaatsen of werken met behoud van uitkering. Ook dat kost veel geld, net als de gesubsidieerde banen, maar het levert daarentegen wel wat op. Ook mensen die al langer in de bijstand zitten zijn daarmee geholpen. Nog slechts een paar jaar geleden werd algemeen aangenomen dat deze groep amper aan het werk te krijgen zou zijn. In de praktijk bleek dat heel erg mee te vallen, toen de Wet Werk en Bijstand werd ingevoerd en gemeenten zelf verantwoordelijk werden. Het aantal mensen in de WWB daalde indrukwekkend.
 
De staatssecretaris heeft er kennelijk veel geld over om nepbanen te creëren. Doeltreffender zou zijn om het verschil tussen de bruto en netto kosten van arbeid te verkleinen. Stel dat je het bruto loon weet te verlagen, dan creëer je pas echte banen voor hen die daar soms al jarenlang op wachten.
 
Laten we leren van de fouten uit het verleden en niet opnieuw beginnen aan te dure, niet effectieve Melkertbanen. Het is tijd om andere instrumenten in te zetten die wel werken. Laten we de kosten van arbeid verminderen, waardoor mensen sneller worden aangenomen. Laten we de arbeidsmarkt hervormen zodat mensen in de Wajong en de sociale werkvoorziening ook een eerlijke kans op werk krijgen. En laat het Rijk vooral bereid zijn om voor nuttig werk op scholen, in buurthuizen of in de tram direct geld beschikbaar te stellen. Op al deze punten kan Klijnsma vandaag nog met nieuwe ideeën komen. Daar zijn gemeenten en mensen in de bijstand pas echt mee geholpen.

Harry van der Molen (raadslid CDA Leeuwarden)

Aukje de Vries (raadslid VVD Leeuwarden)