Open en brede discussie over cultuureducatie in 2011 wel mogelijk?
De VVD-fractie heeft verschillende malen aangegeven dat er met een brede en open discussie naar de cultuureducatie in Leeuwarden gekeken moet worden als uitkomst van een opdracht tot onderzoek verschillende scenario’s. Op 1 oktober 2010 hebben we hiertoe een aanzet gegeven door een expertmeeting Kunst—en Cultuureducatie te houden met sprekers van de Kunstconnectie in Utrecht, de Kunstacademie in Enschede en een ondernemende cultuurmakelaar uit Leeuwarden. Zij waren in meerderheid niet enthousiast over decentralisatie van cultuureducatie, domweg omdat Leeuwarden geen Utrecht of Amsterdam is. Bovendien vragen we ons steeds weer af waarom dit efficiënter en effectiever is dan de huidige situatie? Want wat is de toegevoegde kwaliteit dan? En wat verdwijnt er als Parnas wordt gesloten?
Natuurlijk is ook de VVD bereid te kijken naar bezuinigingen op cultuur, zoals tijdens de verkiezingen ook aangegeven. Landelijk gezien worden echter wel culturele kwaliteitscriteria aangegeven: aantal bezoekers, verhouding eigen inkomsten en subsidies, participatie- en educatiegraad jeugd en jongeren, (inter)nationale belang en focus op hoogwaardige kernpunten. Daarom heeft de VVD-fractie ook gevraagd om een overzicht/evaluatie van de huidige wijk- en schoolprojecten als DOK-C in Camminghaburen en projecten in Zuiderburen en de Zuidlanden. Helaas wordt er kennelijk niet geleerd van het verleden, maar vlucht men vooruit in de toekomst.
De VVD-fractie is een groot voorstander van de creatieve gemeente: aandacht voor cultuurhistorie, de creatieve industrie en economische ontwikkelingen. Daarin moet ruimte zijn voor cultureel ondernemerschap en vernieuwing in cultuurbeleid. Maar wat zijn de maatschappelijke consequenties en de budgettaire gevolgen?
Wat is er positief aan de beleidsmatige handvatten van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) in hun brief over: Kunst, cultuur en samenleving van 21 december 2010? Er wordt een handreiking gegeven voor de nieuwe cultuurfuncties en er is een onderzoeksrapport verschenen over “Cultuurcoaches”. Voor de positie van de kunst- en cultuureducatie in de vrije markt vraagt de VVD al langere tijd aandacht, en ook voor de vorm en ambitie van cultuureducatie vraagt de VVD tijd.
Maar er zijn nu wel grote zorgen over bijvoorbeeld een oplossing voor het Kunstmenu, waarin jongeren minimaal 1x per jaar met een kunst- of cultuurvorm in aanraking komen, buiten de eigen omgeving. Doel is natuurlijk dat jeugd door participatie en educatie de kans krijgt om eigen (verborgen) talent te ontdekken en ontwikkelen. Als men jong met cultuur te maken krijgen, kan er iets moois ontstaan. En via vouchers/beurzen/scolarships is talentontwikkeling best goed te waarborgen.
De opdrachtformulering voor de cultuurkwartiermaker is te smal, veel te beperkend (uitgangspunt is: sluiten Parnas, cultuureducatie door onderwijs, decentraal in de wijken, via de combinatiefunctionarissen). Sluiting van Parnas moet geen doel op zich zijn, en een brede en open discussie levert meer creativiteit en een groter innovatievermogen op. Duidelijk moet eerst worden waar de huidige kostenposten zitten en hoe cultuureducatie beter en goedkoper kan. En zelfs in kwaliteit toeneemt!
Graag wil de VVD van het basis en voortgezet onderwijs weten of een decentraal aanbod niet veel kostbaarder uitpakt en of het onderwijs een dergelijke rol aankan en financieel kan en wil bijdragen? Wat verwacht het onderwijs eigenlijk van cultuur?
Tenslotte wil de VVD duidelijkheid over de maatschappelijke effecten en de financiele consequenties (levert het daadwerkelijk de geplande bezuinigingen op)? Zeker als ook nog gekeken moet worden naar het cultureel vastgoed en de personeelsaspecten, zijn er nog heel wat middelen nodig en is men lang niet volledig geweest in de planvorming. Synergie is bedoeld om zaken efficiënter en effectiever te maken en goedkoper. Geen structurele middelen, die waren en zijn uitsluitend bedoeld voor het terugploegen in de cultuureducatie!
Hopelijk kan de discussie in het geplande werkatelier over Cultuureducatie in 2011 over kwaliteit en uitkomst nu dan eindelijk ook echt in het openbaar plaatsvinden. De oorspronkelijke opdracht aan de kwartiermaker leent zich er prima voor, maar is helaas tijdens het proces steeds verder versmald. Daarin moet ook het door Parnas aangedragen alternatief en een Kunst- en Cultuur verzamelgebouw voor Ondernemers goed bekeken worden, omdat de markt zo ook een kans krijgt.
Zoals al in de VVD expertmeeting cultuureducatie van 1 oktober 2010 geconcludeerd is zou het een boppeslach zijn,om voor dezelfde kwaliteit en met hetzelfde budget: cultuureducatie, participatie en talentontwikkeling te realiseren met 1 miljoen minder per jaar. Gelukkig valt het Kunstmenu zeker buiten de toekomstige bezuinigingen.
De verwachtingen van de VVD-fractie mbt het onderzoek van de cultureel kwartiermaker inzake: cultureel vastgoed, personeel en financiele expertise zijn nog steeds hooggespannen. Maar de voorgestelde opdrachtversmalling inzake cultuureducatie met decentralisatie naar wijken en scholen, zonder enige reflectie met kwaliteitsverlies tot gevolg is wat ons betreft te kort door de bocht. Graag discussiëert de VVD hierover in openbaarheid met alle betrokken professionals.
Karen Vasbinder-van Loon