Problemen niet vooruitschuiven, maar nu oplossen
Reactie VVD Leeuwarden op het persbericht van de collegepartijen naar aanleiding van tegenbegroting VVD.
De collegepartijen reageren gezamenlijk op de tegenbegroting van de VVD. Helaas wordt er niet een correct beeld neergezet, en zitten er bovendien een aantal feitelijke onjuistheden in. De VVD kiest ervoor de problemen niet voor zich uit te schuiven, maar nu op te lossen. Onder de reactie van de collegepartijen staat de reactie van de VVD.
Collegepartijen: Meer daklozen, meer overlast en een hogere jeugdwerkloosheid. Minder milieu, minder nieuwe banen en een verslechtering van voorzieningen voor mensen in achterstandssituaties. De VVD stelt in haar tegenbegroting voor de arme en zwakkere Leeuwarders op te laten draaien voor de noodzakelijke bezuinigingen.
Reactie VVD: De VVD maakt inderdaad andere keuzes dan het college. Maar de VVD kiest juist voor minder daklozen (sobere opvang, “geen 5 sterren, maar 3 sterren”, en geen opvang van mensen buiten de provincie), minder overlast (investeren in veiligheid) en investeren in de binnenstad en de economie en daardoor het creëren van meer banen, meer werk. De VVD kiest voor de Liwwadders, ook de hardwerkende inwoners van Leeuwarden die in deze economische moeilijke tijden moeite hebben rond te komen en kiest dus niet voor het afwentelen van de financiële problemen van de gemeente op die burgers. En dat zijn echt niet alleen de rijken, zoals wordt gesuggereerd. De VVD legt de bezuinigingen niet neer bij de arme en zwakkere Leeuwarders. Op lokaal niveau is inkomenspolitiek niet toegestaan en de VVD sluit aan bij de landelijke lijn (bijvoorbeeld minimabeleid 110%). De VVD wil net zoveel bezuinigen op de maatschappelijke ondersteuning als de collegepartijen, maar wil sneller maatregelen nemen om de oplopende tekorten de baas te worden. De collegepartijen kiezen te eenzijdig voor de minima, de mensen in achterstandswijken en de daklozen van buiten de regio. De Leeuwarder gaat daardoor meer betalen en krijgt minder. Volgens de collegepartijen is cultuur, sport en parkeren blijkbaar iets voor alleen de rijken. De VVD ziet dat anders. De VVD kiest voor nu orde op zaken stellen, en direct de noodzakelijke maatregelen nemen in plaats van voor je uit te schuiven.
Collegepartijen: De VVD heeft op vrijdag 29 oktober een tegenbegroting gepresenteerd. Dat is niet gebruikelijk in de gemeentepolitiek. In Leeuwarden heeft dit in het verleden dan ook zelden plaatsgevonden. Wij zijn het met de VVD eens over de noodzaak tot bezuinigen. Vanwege de recessie en de bankencrisis moet de rijksoverheid vele miljarden ombuigen. Deels wordt dit bij gemeenten neergelegd. In het Collegeprogramma van PvdA, PAL/GroenLinks en CDA wordt voor Leeuwarden uitgegaan van een structurele bezuiniging van €12 miljoen in 2012. Deze ombuiging is (in de meerjarenraming) neergelegd in de programmabegroting van 2011 die de gemeenteraad op 8 en 10 november zal bespreken.
Collegepartijen: Hoewel er dus geen verschil van mening is over de noodzaak tot bezuinigen, werken de keuzes van de VVD-tegenbegroting wel wezenlijk anders uit dan de voorstellen uit de programmabegroting. De VVD legt de pijn van de noodzakelijke bezuinigingen bij de lagere inkomens, bij inwoners die het al moeilijk hebben. De Collegepartijen vinden het jammer dat de VVD deze keuzes maakt en betreuren de gevolgen die deze keuzes kunnen hebben voor Leeuwarden en de Leeuwarders. Daarnaast blijken de in de VVD-tegenbegroting voorgestelde bezuinigingen boterzacht en wordt er gewerkt met onrealistische taakstellingen.
Reactie:VVD De voorstellen van de VVD zijn realistisch en concreet, er is alleen lef voor nodig om de keuzes te maken en de maatregelen ook daadwerkelijk in te voeren. En dus problemen niet voor je uit te schuiven (zoals bij de WMO, waar het tekort inmiddels is verdrievoudigd tot 3 miljoen euro), maar direct maatregelen te nemen. Aan de realiteit van de bezuiniging van de collegepartijen op cultuureducatie wordt overigens nu al openlijk getwijfeld, ook het invoeren van de roerende zaak belasting lijkt het college in deze vorm al niet meer haalbaar te vinden.
De VVD geeft aan dat de lasten niet zullen stijgen en zelfs zullen dalen. Dat is mooi, maar feitelijk niks anders dan wat de Collegepartijen voorstellen. Zoals bekend blijft de OZB voor woningen gelijk en daalt deze voor bedrijven. De rioolrechten stijgen in de begroting, maar dit komt doordat de Collegepartijen streven naar een kostendekkend tarief. Op deze manier blijft de kwaliteit van het rioleringsstelsel op niveau, in de VVD voorstellen is dat nog maar de vraag.
Reactie VVD: In de voorstellen van de VVD dalen de lokale lasten daadwerkelijk. Bij het college niet, daar stijgen de rioolrechten, de parkeertarieven, de sporttarieven en wordt er een roerende zaak belasting ingevoerd (totaal meer dan 2 miljoen euro!). De collegepartijen stellen dat ze streven naar een kostendekkend tarief bij de rioolrechten en daarom worden de rioolrechten verhoogd met een miljoen euro. De collegepartijen vergeten erbij te vertellen dat die destijds bewust niet kostendekkend zijn gemaakt bij het ontkoppelen van de OZB en rioolrechten. Het miljoen dat nu wordt bijgeplust zat en zit gewoon al in de OZB. Als dat niet was gebeurd, dan waren de rioolrechten gewoon kostendekkend. Wie houdt wie nu voor de gek! Het is een ordinaire verhoging van de OZB, en dat zou niet gebeuren volgens de collegepartijen. Blijkbaar is iedereen die belasting betaalt in Leeuwarden rijk en eigenlijk niet belangrijk.
Ook het beëindigen van de middelen voor maatschappelijke opvang is zorgelijk. Daardoor komen meer mensen op straat te staan. Letterlijk. En dat terwijl het daklozenbeleid in Leeuwarden er de laatste jaren juist voor heeft gezorgd dat mensen onderdak krijgen en aan hun toekomst kunnen werken, met als doel weer zelfstandig te kunnen wonen. De door de VVD voorgestelde bezuiniging zal daarnaast resulteren in meer overlast en criminaliteit op straat, dit gegeven zal de extra middelen die de VVD wil inzetten op veiligheid feitelijk teniet doen.
Reactie VVD: De VVD beëindigt de middelen voor de maatschappelijk opvang niet! De VVD bezuinigt zo’n 12%. Leeuwarden krijgt ruim 14 miljoen euro van het Rijk voor de maatschappelijke opvang, maar besteedt er ruim meer aan (zo’n 2 miljoen extra). Waarom wordt hier niet dezelfde lijn gekozen als bij de maatschappelijke ondersteuning, waar de collegepartijen het rijksbudget wel leidend vinden? Zijn de daklozen belangrijker dan de ouderen en gehandicapten? Gevolg van de extra middelen is een aanzuigende werking op mensen die dakloos en vaak verslaafd zijn. Jongeren uit Noord-Holland die door de politie naar Leeuwarden worden gestuurd, omdat onze opvang zo goed is. Het gaat bovendien vooral ook om het soberder maken van de maatschappelijke opvang. Simpelweg bed, bad, brood en dagbesteding. Opvang bieden aan daklozen uit de eigen regio, maar niet voor de rest van Nederland (bij De Terp kwam bijvoorbeeld enige jaren geleden bijna 30% van buiten de provincie). De overlast wordt hierdoor niet groter, want de mensen komen gewoon niet meer naar Leeuwarden.
Het spijt ons ook dat de VVD ervoor kiest om vrijwel niks meer te investeren in Full Sustainable City, een fonds waaruit belangrijke duurzaamheidsprojecten voor de gemeente worden betaald. Deze zijn niet alleen goed voor het milieu, maar ook voor de werkgelegenheid. Ook schrikken wij van de keuze van de VVD om te snijden in het economisch participatiefonds. Juist in tijden van oplopende werkloosheid is het van belang om mensen aan het werk te houden en te voorkomen dat met name de jeugdwerkloosheid verder stijgt. Alleen zó kan voorkomen worden dat er een verloren generatie ontstaat, zoals we eerder hebben gezien in de jaren tachtig. Deze bezuiniging lijkt leuk op korte termijn, maar zal dramatische gevolgen hebben in de toekomst.
Reactie VVD: De VVD halveert de incidentele bedragen voor full sustainable city. Dat is correct. Tot nu zijn met deze middelen aardgastankstations gefinancierd, waar alleen de overheid gebruik van maakt, en voor tonnen aardgastaxi’s gekocht die weer geleased worden aan een taxibedrijf. De VVD maakt liever 2 miljoen euro vrij voor strategische investeringen in de economie en infrastructuur. Investeringen in werk! En ja, de VVD wil geen economisch participatiefonds. Het is niet de taak van de gemeente om te participeren in bijvoorbeeld productontwikkeling. Subsidies en overheidsinterventies hebben in het verleden nooit gewerkt op dat terrein. Het economisch participatiefonds heeft overigens niks te maken met jeugdwerkloosheid. De VVD kiest juist voor jongeren, door extra geld uit te trekken voor jongerenwerk. De VVD kiest bovendien liever voor een structurele impuls voor de economie in de binnenstad, door bijvoorbeeld de parkeertarieven niet te verhogen met meer dan 1 miljoen euro en door de voorzieningen in de Prinsentuin voor watertoeristen te verbeteren. Dat zorgt voor meer bezoekers, meer bestedingen in de binnenstad en meer werk.
Verrassend is ook dat de VVD, ondanks uitspraken in commissie en raad, snijdt in het cultuuraanbod. De extra impuls in Cultuur (€325.000 over twee jaar) wordt geschrapt, terwijl ook de ombuiging op cultuur voor een deel blijft staan. De VVD kiest ervoor om voor de Algemene Reserve een absolute “nullijn” aan te houden: namelijk de minimumstand van €16 miljoen. Dit is verrassend, aangezien de VVD altijd zorgen heeft geuit over het gemeentelijk weerstandsvermogen. Kennelijk vindt de VVD nu een minimum weerstandsniveau voldoende om de recessie en de daarmee gepaard gaande mogelijke gevolgen voor de gemeente het hoofd te kunnen bieden. De Collegepartijen zijn het daar niet mee eens en hebben daarom in het Collegeprogramma toegewerkt naar een aanzienlijke hogere stand van de Algemene Reserve. De VVD kiest ervoor veel geld uit te geven voordat de economische storm het hoogtepunt heeft bereikt, wij vinden dat onverstandig en onverantwoord.
Reactie VVD: De VVD snijdt net zoals voor de verkiezingen al is aangegeven inderdaad iets in cultuur, daarover is ook nooit anders gecommuniceerd (recent nog op 13 oktober jl.). Bezuinigingen op cultuur zijn nooit uitgesloten. Maar er blijft in het voorstel van de VVD 70% van het geld voor cultuureducatie beschikbaar (het college bezuinigt maar liefst 1,4 miljoen euro, de VVD maar 30% van dat bedrag, hetgeen ook realistisch is), er wordt niet bezuinigd op Mercurius, de financiële problemen van de Harmonie worden door een structurele bijdrage van 3 ton opgelost. De collegepartijen kiezen voor wat incidenteel strooigeld om de pijn voor de cultuur symbolisch te verzachten. En vindt het nu erg dat de VVD dit schrapt, terwijl de VVD ruim 1 miljoen structureel meer wil investeren in cultuur dan de collegepartijen. Collegepartij PAL/Groenlinks wilde voor de verkiezingen helemaal niet bezuinigen op cultuur, integendeel zelfs meer investeren, en toch wordt er in een college met PAL/Groenlinks (die ook de cultuurwethouder levert) maar liefst ruim 1 miljoen euro bezuinigd, hetgeen zorgt voor een culturele kaalslag.
Reactie VVD: De VVD kiest voor het nu nemen van maatregelen en niet de problemen voor zich uit te schuiven. De collegepartijen rekenen erop dat de lagere uitkering van het Rijk van 12 miljoen euro pas in 2014 aan de orde is (stelpost is pas in dat jaar opgenomen). Hierdoor lijkt de algemene reserve fictief hoog, en wordt er fors incidenteel geld uitgegeven. De VVD kiest ervoor die structurele korting vanuit het Rijk naar voren te halen (in 2012 t/m 2014), omdat dit realistischer is. Daardoor daalt inderdaad de algemene reserve, maar blijft de afgesproken minimum omvang houden. Dat is realisme van de VVD versus opportunisme van de collegepartijen.
Wat verder opvalt, is dat de VVD al per 2011 een fors deel van de Leeuwarder ambtenaren de wacht wil aanzeggen. Dat is onverstandig. Ten eerste omdat dit gevolgen zal hebben voor de bedrijfsvoering en kwaliteit van dienstverlening. Ten tweede omdat dit tot hogere kosten leidt in verband met afvloeiingsregelingen. Dit laatste wordt in het voorstel van de Collegepartijen, waarin uitstroom van personeel gefaseerd gaat, tot een minimum beperkt.
Reactie: De VVD kiest inderdaad voor minder bureaucratie, minder ambtenaren en minder regels. Als het gaat om de bedrijfsvoering gaat het niet alleen om personeel, maar om meer wat de VVD betreft (zoals een experiment met zero-based-budgeting). Het gaat ook niet om 2011, maar vanaf 2012. Over de wacht aanzeggen van ambtenaren wordt niet gesproken. Ook de collegepartijen willen overigens 6 miljoen bezuinigen op de bedrijfsvoering. De VVD wil die bezuiniging alleen sneller (in 2012 t/m 2014 in plaats van 2015 t/m 2018) invoeren. Nu maatregelen nemen en orde op zaken stellen en niet de problemen naar de toekomst doorschuiven zoals de collegepartijen doen. En daar hoort wat de VVD ook bij het schrappen van taken. De collegepartijen kiezen liever voor meer ambtenaren en bureaucratie dan te kiezen voor zaken als bijvoorbeeld cultuureducatie of lage lokale lasten of veiligheid of onderhoud of parkeertarieven of echte economische groei.
Ook wil de VVD meteen hard ingrijpen in het Wmo-beleid voor ouderen en mensen met een handicap. De Collegepartijen onderkennen de noodzaak van herziening van het Wmo-beleid, ook in het licht van de rijksbezuinigingen, maar zien nogal wat haken en ogen aan het tempo dat de VVD voorstelt. De VVD opereert in deze uitsluitend als boekhouder, terwijl het juist hier van belang is de menselijke kant niet uit het oog te verliezen.
Reactie VVD: De collegepartijen willen net zo hard ingrijpen in het WMO beleid als de VVD. De VVD wil alleen direct maatregelen nemen en ook hier de problemen niet voor zich uitschuiven. Zoals de collegepartijen al meer dan een jaar doen. Het is simpelweg uitstel van de executie, want de collegepartijen willen ook dat de uitgaven in de pas lopen met de inkomsten van het Rijk, alleen ze schuiven de maatregelen maar voor zich uit. Het gevolg? De tekorten zijn inmiddels verdrievoudigd! In de 2e helft van 2009 is er al gesproken over scenario’s voor de WMO met de raad, maar tot op dit moment is er nog steeds geen voorstel van het college waarover de raad kan beslissen. De VVD heeft daar herhaaldelijk om gevraagd. Er is dus meer dan een jaar vertraging opgelopen, terwijl de keuzes er echt niet makkelijker van worden.