Bouwurk; culturele must of gemeentelijke last?!

Leeuwarden is de afgelopen jaren, mede dankzij LF2018, aantrekkelijker geworden om te wonen, als plek waar bedrijven zich willen vestigen en als plek waar mensen naar toe gaan om dingen te beleven. De culturele sector is een belangrijke economische pijler die zorgt voor een aanzienlijke bijdrage aan economische groei en voor directe en indirecte banengroei, ook in relatie tot het binnen- en buitenlands toerisme. 
 
De VVD fractie stond ook aan de zijde van het college als het ging om de investering in Arcadia en deze triënnale voor 1,8 miljoen euro.  Een rijkelijk bedrag vanuit Leeuwarden en samen met de bijdrage van de provincie en de uitdaging om extra middelen op te halen uit fondsen en sponsoren, een fundament voor een stevig programma. 

De VVD was in de veronderstelling dat hiermee de kous af was. 

Bouwurk is het centrale punt rond de 100 dagen durende triënnale die Arcadia vanaf mei in Leeuwarden organiseert. Een tijdelijke kathedraal op het Oldehoofsterkerhof, waarbinnen en omheen een 100 dagen durend programma wordt georganiseerd. Nu is daar het voorstel voor een krediet van € 500.000,- euro om Bouwurk over te kopen van Arcadia, om vervolgens het Bouwurk weer in te kunnen zetten in onze gemeente. De gemeenteraad werd pas in februari hierover op de hoogte gebracht. 
 
Hoe en wanneer had de raad kunnen weten dat Leeuwarden nog een extra bijdrage zou doen. Met andere woorden op welk moment is er voor het eerst gesproken over de overname dan wel bouw door Leeuwarden?
Tijdens bijeenkomst van de fondsaanvraag, november 2023,  gaf Arcadia aan: We zijn ook in overleg met opdrachtgever, samenwerkingspartners hoe we het Bouwurk ook weer een leven verder kunnen geven als ze in de stad hebben gestaan. Zodat het ook weer door blijft gaan zodat je ook weer kosten kan delen en kosten weer anders kan wegzetten.

Als je goed luistert hadden wij als Raad in november 2023 dus al scherper moeten zijn en toen het debat moeten aangaan. Maar dit was ook het moment dat de wethouder de regie naar de Raad had kunnen pakken om ons proactief te informeren.
 
Het valt de VVD fractie zwaar dat wij nu op het laatste moment extra geld moeten uittrekken, terwijl wij in de veronderstelling waren dat de kous af was.  Het sentiment in onze samenleving is niet onverdeeld positief en vraagt zich ook af of een bijdrage voor een Bouwurk nou weer noodzakelijk is.  
 
De wethouder zegt op verzoek van de VVD toe dat we vanaf nu elk half jaar dan wel vaker (als college aanleiding ziet) geïnformeerd worden over de volgende triënnale. Hiermee zitten we dichter op de uitvoering en voorkomen we hopelijk financiële verassingen in de toekomst.
 
Samen voor cultuur
Als VVD hebben we verantwoordelijkheid genomen voor de bijdragen aan Arcadia, en staan we aan de zijde van het college als het gaat om de waarde van cultuur. Maar nu vlak voor de start van het Arcadiaprogramma over 2 maanden staan we met de rug tegen het Bouwurk. Een nee stem kan betekenen dat het triënnaleprogramma deels niet door kan gaan, maar zeggen we Ja dan worden we ook onbedoeld en eigenaar van een Bouwurk zonder nu nog concrete vervolgbestemming. En dit alles kost ons ruim meer dan een half miljoen  gemeenschapsgeld. 
 
De zorgen van de VVD
En wat krijgen we nu eigenlijk. Is het na 2025 een soort ikea bouwpakket type Katedral dat we eerst opslaan. En we kennen allemaal het ikea manco; een keer in elkaar zetten gaat goed, maar de kwaliteit gaat de 2e keer hard achteruit.
 
De herplaatsing en de kosten
Na dat er ander half jaar gesproken is over de vorm en bouw van de kathedraal is het nog steeds onduidelijk of waar en hoe het bouwurk geplaatst wordt en kan worden, na afloop van het arcadia programma van 2025. Daarbij heeft mijn fractie de twijfels dat er nog flink wat kosten gemaakt zullen worden om het om het Bouwurk te herplaatsen. Het is immers een houten casco, waar naar alle waarschijnlijkheid bouwkundige aanpassingen en aanvullingen aan gedaan moet worden. Iets met wind en waterdicht. Maar wat te denken van het eventueel bouwrijp maken van de locatie, aanbrengen van voorzieningen, exploitatie- of inrichtingskosten etc etc.
 
De wethouder erkende onze zorg en heeft op initiatief van de VVD fractie de toezegging gedaan om  de Raad aan de voorkant te betrekken bij de herplaatsing van Bouwurk en de bijkomende kosten. Er wordt nu gedacht aan een infocentrum in spoordok, met gebruik van de materialen van Bouwurk,
 
Wat de VVD betreft een optie die we kunnen verkennen. Ter illustratie verwees de wethouder ook naar het info centrum Middelsee, waar we op 4 december 2024 ook 590k krediet voor beschikbaar hebben gesteld. Uiteindelijk heb of had je voor spoordok ook een krediet nodig voor de realisatie van een infocentrum. 
 
Bouwurk deels terug naar de Bouwers
Schaarste aan grondstoffen, lange levertijden en alles wat er mee samenhangt. Zou je niet kunnen stellen dat ipv het zoeken van een doel voor het bouwurk na 2026, je ook zou kunnen overwegen om meteen weer de grondstoffen in te zetten bij andere bouwprojecten. 
 
Een duurzame herbestemming, waardoor de gemeente niet of maar deels hoeft te voor een bestemming van Bouwurk. Als je toch zo circulair gaat bouwen laat de bouwers deze materialen dan weer circulair inzetten.
 
De wethouder neemt, op verzoek van de VVD, in haar voorstellen ook de overweging mee wanneer delen over blijven om deze weer aan te bieden aan de markt. Zodat dit een duurzame herbestemming heeft en niet in de opslag blijft liggen en op deze manier de gemeente ook weer een deel van het krediet terug kan krijgen.
 
Ons finale oordeel.
U leest al onze vragen, twijfels en zorgen. Na een stevig debat waarin de wethouder ook baalde van het proces en onze vragen en zorgen erkende, een drietal toezeggingen deed die u ook hierboven kan lezen, heeft de VVD fractie - na uitvoerig beraad - besloten voor het collegevoorstel te stemmen en om € 500K krediet beschikbaar te stellen. 
Met dit besluit nemen we verantwoordelijkheid, kan het volledige arcadia programma doorgang vinden en hebben we door de toezeggingen maximale invloed over het vervolgproces en keuzes die we dan willen en moeten maken. 

Woordvoerder - Marcel Visser