Begrotingsbehandeling 2023: Buitengewone tijden vragen om buitengewone oplossingen
Waarbij het lijkt dat het Leeuwarden financieel voor de wind gaat, geeft de wereld om ons een heen een andere aanblik. We worden dagelijks geconfronteerd met de oorlog in Oekraïne. Hebben een groot tekort aan woningen. Zien de te grote vraag voor de opvang van asielzoekers en een grote uitdaging op het gebied van stikstof.
Als ik met mijn honden door onze mooie gemeente wandel maak ik me meer dan ooit zorgen. We zien en voelen de onzekerheid van onze inwoners. De bestaanszekerheid van veel inwoners staan onder druk door een hoge inflatie, stijgende kosten en energielasten die voor veel mensen meer dan verdubbeld zijn. We zien inwoners met een kleedjes op de bank omdat ze kiezen om de kachel uit te laten, omdat ze anders te weinig geld hebben om rond te komen.
Als je door het winkelhart van Leeuwarden loopt zie je al meer dan 20 panden te huur staan. Spreken we ondernemers die zich zorgen maken over hun toekomst. Naast de gestegen energieprijzen worden ondernemers ook geconfronteerd met de uitdaging om aan voldoende personeel te komen. Hebben ze te maken met stijgende inkoop- en loonkosten en zijn ze nog druk bezig de betalingsachterstanden die ontstaan zijn door corona weg te werken. We zien bakkers hun lichten doven omdat er op dit moment geen droog brood meer te verdienen valt.
Buitengewone tijden vragen om buitengewone oplossingen
De huidige inflatie is dermate hoog, dat niet alleen mensen met een laag inkomen maar ook andere inkomensgroepen en onze ondernemers steeds meer moeite hebben de eindjes aan elkaar te knopen. Voor die groep is, anders dan voor mensen met een inkomen rond het bijstandsniveau nu nog geen tegemoetkoming vanuit het rijk en de gemeente. De VVD vind dat we als gemeente de plicht hebben om te kijken wat mogelijk is om steun te verlenen. Lokale ondernemers vormen daarnaast de belangrijke pijler voor de Leeuwarder economie en werkgelegenheid.
De VVD komt dan ook met de motie; Ontlast onze inwoners en verlaag de OZB
Een motie om voor 2023 incidenteel de OZB met 25% te verlagen. Hiermee geven wij de Leeuwarders in deze moeilijke tijden extra ruimte. Ruimte om achterstallige rekeningen te betalen, de kachel aan te zetten, te verduurzamen of om volgend jaar ook gewoon wat leuks te doen of te kopen bij de lokale middenstand.
Een huishouden is op dit moment vele duizenden euro’s kwijt aan koopkracht. Geld dat niet besteed kan worden aan een bezoek aan een restaurant, de kapper, museum of aan boodschappen bij onze lokale middenstand. De effecten van deze koopkrachtdaling zijn zoveel groter dan alleen bij de mensen thuis.
De VVD die met de credit card zwaait? De afgelopen jaren heb ik namens de VVD gepleit om onze financiële plussen op onze spaarrekening te zetten en te blijven zorgen voor een verantwoorde en stevige reserve voor ‘mindere’ tijden. Uiteindelijk komt het dan ten goede aan al onze inwoners en ondernemers. Zo houden we het leven in onze gemeente voor iedereen betaalbaar.
Die mindere tijd is nu!
De begroting 2023
We bespreken de begroting van 2023, een begroting gemaakt in uitdagende tijden.
Gemakshalve had ik u ook kunnen verwijzen naar mijn bijdrage die ik hield over de het coalitieakkoord.
Van ons krijgt u geen applaus voor de stadsbouwmeester. Hebben we grote twijfels bij de in te stellen fondsen. Zijn we geen voorstander van de zelfbewoonplicht. Moet je mensen aan een echte baan helpen en niet aan een basis baan. En de autoluwe binnenstad is op deze wijze een gedrocht en jaagt klanten de stad uit.
De rode draad van gister lijkt de begroting van nu. Dezelfde abstractie en vaagheden als het coalitieakkoord. Wel nu het geld al bestemmen maar de uitwerking, details en de concrete doelen ontbreken vaak. Laten we stellen dat de motor van dit college nog niet echt opgestart is.
De voorstellen die volgen zullen we dan niet nu, maar pas beoordelen op het moment dat ze worden voorgelegd aan de Raad. Wat de VVD betreft nemen de we deze bijlage bij het coalitieakkoord dan ook ter kennisgeving aan.
Maar, u kent ons als optimisten. We kijken graag vooruit. Leeuwarden is al mooi, maar het kan altijd beter. Samen bouwen aan een nog mooier Leeuwarden met perspectief voor onze inwoners.
Daarom komen we naast de motie verlaging OZB met nog 3 moties.
Wonen: Zet de woningmarkt in beweging
Als VVD komen we met een motie om in te zetten op het fenomeen doorstroommakelaar voor huurwoningen om gericht meer beweging en doorstroom te krijgen op de woningmarkt. We zien dat starters en senioren nog lang moeten wachten op een geschikte woning. Terwijl er nu bijvoorbeeld groepen in een eengezinswoning wonen, maar graag naar een kleinere en/of levensloopbestendige willen verhuizen, maar hierin worden belemmerd door hoge verhuiskosten, hogere huur en/of het gebrek aan beschikbare woningen in de buurt.
Afvaldumping: pilot cameratoezicht afvalcontainers
De hoeveelheid afvalzakken die naast een verzamelcontainer zijn geplaatst in Leeuwarden neemt sinds 2020 toe, met een piek tijdens de afgelopen winter. De toename van bijzet is een landelijke trend en het zal er met de introductie van diftar vast niet beter op worden.
De VVD is van mening dat cameratoezicht kan ondersteunen bij het achterhalen van de daders van bijzet en daarnaast een preventief effect heeft. De VVD realiseert zich ook dat bij het effectief toepassen van cameratoezicht rekening moet worden gehouden met diverse juridische en organisatorische aspecten zoals privacy, juiste locatiekeuze etc.
Daarom verzoeken wij ook het college te onderzoeken hoe flexibel cameratoezicht rondom containers, waar veel afvaloverlast is, een bijdrage kan leveren aan het terugdringen van bijzet bij de afvalcontainers en daarbij ook de eerder genoemde juridische en organisatorische aspecten mee te nemen.
Samen aan het werk: Maak werk van open hiring
In Leeuwarden bestaat al jarenlang een onbalans tussen het aantal werkenden en het aantal mensen zonder baan. Het werkgelegenheidscijfer blijft achter en de werkloosheid is hier hoger dan in de rest van Nederland. Het percentage werkloze jongeren ligt dubbel zo hoog in vergelijking tot vergelijkbare gemeenten. Ditzelfde geldt ook voor het aantal personen met een bijstandsuitkering. Het terugdringen van de werkloosheid is wat de VVD betreft een van de prioriteiten.
De VVD wil inzetten op een pilot Open Hiring. Open hiring zorgt ervoor dat meer mensen die moeite hebben met het sollicitatieproces sneller aan een baan komen. Het initiatief verkleint de procedure tot enkel een aanmelding. Hierdoor kunnen mensen die bijvoorbeeld moeite hebben met het schrijven van een sollicitatiebrief door laaggeletterdheid, makkelijker tot de arbeidsmarkt toetreden.
Afrondend
We blijven vooruit kijken. We zijn blij dat aankomend jaar verder wordt ingezet op jongerenparticipatie en we zijn grutsk dat we dit jaar de landelijke dag van de kinderburgemeester mogen hosten. We kijken uit naar het debat over de uitvoeringsagenda binnenstad. Zijn blij het nieuwe terrassenbeleid er aankomt en dat er stevig wordt doorgebouwd in onze gemeente. En eindelijk omarmt het college ons voorstel omtrent resultaatfinanciering.