Meld een vermoeden... en stel vooral geen vragen.
In de vorige nieuwsbrief ben ik al ingegaan op onze vraagtekens bij het gebruik van de "Meld een vermoeden" app door de gemeente Leeuwarden. Het doel van deze app is om de gemeente te helpen in de strijd tegen ondermijning en criminaliteit, zoals handel in drugs, witwassen, fraude of illegale prostitutie. Sinds september 2019 hebben driehonderd ambtenaren van de gemeente Leeuwarden de app op hun telefoon. In een artikel in de Leeuwarder Courant lazen we echter dat de gemeente voornemens is om de app ter beschikking te stellen aan alle medewerkers. We hebben hierover schriftelijke vragen gesteld en naar aanleiding van de publiciteit heeft het college ook een brief naar de raad gestuurd. Na de brief en de beantwoording van de schriftelijke vragen bleven er niet alleen vragen over, er kwamen nog meer vragen bij. Hierover gingen we met de burgemeester in gesprek.
Mijn bijdrage begon als volgt:
"De strijd tegen ondermijning en criminaliteit staat terecht hoog op de agenda. Het is op zich mooi dat de gemeente daarbij innovatieve mogelijkheden onderzoekt maar als raad moeten we, om onze controlerende taak uit te kunnen voeren, wel goed worden meegenomen bij nieuwe ontwikkelingen zoals de potentiele introductie van een app als "meld een vermoeden."
In de brief en in het antwoord op onze vragen wordt gesteld dat gebruik van de app minder risico’s kent dan het delen van informatie via andere media. De Autoriteit Persoonsgegevens plaatste op 16 augustus echter de nodige kanttekeningen bij het gebruik van dergelijke oplossingen. Daarnaast brengt het verzamelen en ter beschikking stellen van dergelijke gevoelige gegevens op 1 centrale plek en de betrokkenheid van een commerciële leverancier altijd zijn eigen risico's met zich mee. Daarom hebben we dit debat aangevraagd.
Wij hebben in ieder geval een aantal vragen aan de burgemeester:
- Vanuit het RIEC-LIEC is de app Ondermijning ontwikkeld. Deze app is bedoeld om de bewustwording en kennis van ondermijning te vergroten. De app laat bijvoorbeeld zien hoe je vormen van ondermijning herkent en waar je ze vervolgens moet melden. In de meeste gevallen is dat bij de politie. Waarom is het college van mening dat de gemeente de aangewezen instantie is voor het registreren en afhandelen van meldingen van vermoedens?
- In de beantwoording van onze vragen stond dat signalen/tips alleen worden gedeeld met ketenpartners als het om "grotere" georganiseerde misdaad gaat. Hoe wordt gedefinieerd wat "grotere" misdaad is en wat niet?
- We hebben het addendum op de DPIA ondermijning opgevraagd dat is gemaakt voor de app. Tot onze verbazing staat daar: "in een later stadium zal het wellicht ook mogelijk worden dat de politie en burgers meldingen kunnen doen via de app". Het eventueel ter beschikking stellen aan burgers is verder nergens ter sprake gekomen. Kunt u dit toelichten?"
Volgens mij volstrekt redelijke vragen zonder de app te framen als "klik-app" en met erkenning van het belang van het bestrijden van ondermijning. Mijn vragen bleven echter grotendeels onbeantwoord, evenals veel vragen van andere fracties. De reactie van de burgemeester wees niet op enig begrip voor de serieuze bedenkingen vanuit de raad. In dit LC artikel is hier meer over te lezen. Het lijkt me duidelijk dat wij als raad hier geen genoegen mee nemen. Er komt dan ook een vervolg waarbij ik in ieder geval mijn onbeantwoorde vragen nogmaals zal stellen.